The Best of IDFA on Tour

Past Future Continuous
Decennia geleden ontvluchtte Maryam Iran om zich te vestigen in Amerika. Haar ouders bleven achter in Teheran. Nu zij op leeftijd zijn en de politieke onrust toeneemt, maakt zij zich zorgen. Ze haalt hen over om in alle kamers beveiligingscamera’s te plaatsen, zodat ze op afstand in directe verbinding staan. Maryam, die verslingerd raakt aan deze virtuele connectie, realiseert zich nu pas hoe eenzaam zij al die tijd waren. De opnamen van de camera’s in Maryams geboortehuis vormen de basis van deze aangrijpende, tedere en filosofische film van Firouzeh Khosrovani en Morteza Ahmadvand, respectievelijk regisseur en artdirector van Radiograph of a Family (2020). Op de beveiligingsbeelden is te zien hoe de ouders traag, maar routineus door hun kamers schuifelen. Bij die geluidloze beeldmontage, soms afgewisseld door homevideo’s uit haar kindertijd, reflecteert Maryam op een half leven zonder ouders, over opgroeien in Teheran en waarom ze daar nooit meer naar terug kan keren. Ondertussen lijken toegevoegde, gestileerde vogelbeelden symbool te staan voor onvrijheid én dappere pogingen om uit te breken.

Winnaar van de IDFA Award for Best Film 2025 in de Envision Competition.

Remake
Persoonlijk zijn de films van Ross McElwee altijd geweest. Zijn eigen leven bleef centraal staan in films waarin hij grote onderwerpen als de tabaksindustrie (Bright Leaves) of kernwapens (Sherman’s March) aanhaalde. Maar heeft hij al die jaren misschien ook iets over het hoofd gezien? De dood van zijn zoon dwingt hem om opnieuw te reflecteren. Remake bestaat grotendeels uit oude opnamen van Adrian: een pienter en fantasievol jongetje dat in een typisch bokkige puber verandert, en later worstelt met mentale problemen en drugsverslaving. Beelden die helemaal geen doel hadden toen McElwee ze draaide, lijken nu puzzelstukjes te zijn geworden. Niet alleen om Adrian beter te begrijpen, maar ook hemzelf. Gevoelens van schuld en woede – altijd in McElwee’s berustende, eloquente voice-over – worden afgewisseld met prikkelende ideeën over de rol van film in ons leven. Hoe beelden helpen om herinneringen vast te houden én hoe ze vervlogen tijden fictief kunnen laten lijken. Remake heeft veel te vertellen, maar houdt de kern simpel. Want uiteindelijk is dit vooral een film over de onvoorwaardelijke liefde van een vader voor zijn kind.

Winnaar van de Beeld & Geluid IDFA ReFrame Award 2025.

An Open Field
Op 10 maart 2019 stort een Boeing 737 MAX neer, zes minuten na het opstijgen vanaf het vliegveld van Addis Abeba, Ethiopië. Alle 157 inzittenden komen om, onder wie Max Thabiso Edkins, de jongere broer van regisseur Teboho Edkins. Hij besluit samen met zijn vader, filmproducent Don Edkins, naar de plek van de ramp af te reizen om iets tastbaars te zoeken in hun rouw. Wat ze aantreffen is een gemeenschap waar rouw een belangrijk onderdeel van de cultuur is. Niet alleen hun levens, maar ook die van deze gemeenschap zijn op z’n kop gezet door de crash. De mensen door wie ze worden verwelkomd zien de slachtoffers als gasten die op bezoek zijn, en hebben ze als broeders en zusters opgenomen in hun midden, tot grote ontroering van Teboho en zijn vader. Het mededogen in de ogen van de mensen die ze ontmoeten staat in schril contrast met de berekenende houding van vliegtuigfabrikant Boeing. Ondertussen dompelt de filmmaker zich onder in de geluiden van de plek des onheils, alsof hij op die manier dichter bij zijn broers geest tracht te komen.

Winnaar van de IDFA Award for Best Short Documentary 2025.

A Fox Under a Pink Moon
Zestien jaar is Soraya nog maar, en ze maakt al de meest fantastische tekeningen en sculpturen, even prachtig als duister. Soraya is een eigenzinnige Afghaanse beeldhouwer en tekenaar die al vijf jaar lang probeert Iran te ontvluchten om bij haar moeder in Oostenrijk te kunnen zijn. Dit subtiel gelaagde (zelf)portret verweeft ijzingwekkende beelden van haar vluchtpogingen met politiek nieuws uit Afghanistan en video’s waarin ze zingt en danst, of haar blauwe plekken laat zien. Soraya is getrouwd met een gewelddadige man, maar vastberaden om haar eigen toekomst vorm te geven. Mehrdad Oskouei regisseerde deze film volledig op afstand: Soraya filmde zelf gedurende vijf jaar alle beelden met haar mobiele telefoon. Dat materiaal wordt doorsneden met haar tekeningen en surrealistische animaties. Kunst die ze niet zomaar maakt: al haar zorgen, geluk en angsten stopt ze in haar tekeningen en sculpturen, gemaakt van materialen die ze onderweg op haar vluchtroutes vindt. In veel van haar tekeningen komen dezelfde figuren voor: een vos als trouwe metgezel, een roze maan die altijd over haar waakt, en een clown die nooit lacht – in wie Soraya zichzelf herkent.

Winnaar van de IDFA Award for Best Film 2025 in de International Competition.